ΨΗΦΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

  απο ΒΑΣΩ ΚΟΛΛΙΑ (author)

Ο Άλντους Χάξλει στο «Νέο, Γενναίο Κόσμο» μοιράζεται την αγωνία του για το αύριο. Για ένα μέλλον που ήδη από το 1931 φαίνεται καθαρά ότι μεταμορφώνεται ραγδαία από την επιστήμη και την τεχνολογία. Στον μελλοντικό σύμπαν του Χάξλει, υπάρχει εργασία για όλους, όμως ως μέσο ελέγχου του ανθρώπου, ως έκφραση ολοκληρωτισμού.

Ποιο είναι άραγε το μέλλον της εργασίας, στο δικό μας «νέο, γενναίο κόσμο»; Θα είναι η εργασία απελευθέρωση, ή θα είναι μια νέα μορφή υποδούλωσης στην ανάγκη για επιβίωση; Είναι δικαιολογημένοι οι φόβοι δεκαετιών ότι η τεχνολογία θα υποκαταστήσει την ανάγκη για ανθρώπινη εργασία;

Θα υποστηρίξω καταρχάς ότι υπάρχει κάποια αλήθεια στη μυθοπλασία του Χάξλεϊ. Μια αλήθεια που ακόμη και σήμερα δυσκολευόμαστε να συλλάβουμε.Είναι αδύνατον να μιλήσει κανείς με σχετική αξιοπιστία για την απασχόληση, χωρίς να συμπεριλάβει τις νέες τεχνολογίες.
Η ψηφιακή παγκοσμιοποίηση μας φέρνει μπροστά σε πρωτόγνωρες προκλήσεις στο τοπίο της απασχόλησης. Τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, τα μοντέλα επιχειρηματικότητας, οι ίδιες οι κοινωνικές σχέσεις που τα συντηρούν, ξαφνικά, αναγνωρίζουμε ότι δεν επαρκούν. Οι παραδοσιακοί ορισμοί των επαγγελμάτων υποχωρούν.

Περνάμε σταδιακά από τη «συν-εργασία» (co-operation), στη «συν-δημιουργία» (co-creation). Η νοημοσύνη είναι πια συλλογική, όχι ατομική. Η γνώση δημιουργείται συμμετοχικά, μέσα σε ψηφιακά περιβάλλοντα που διαμοιράζουν ελεύθερα και ανοικτά πόρους, γνώση, εργαλεία, δικαιώματα χρήσης, δημιουργήματα, πολιτισμό. Αναγνωρίζεται η «σοφία του πλήθους» ως πηγή καινοτομίας. Και η καινοτομία επιβάλλεται πια ως προϋπόθεση επιβίωσης των συστημάτων ανάπτυξης των κοινωνιών μας.

Βέβαια κάποιος θα μπορούσε να πει ότι όλα τα παραπάνω ακούγονται φουτουριστικά καθώς το θέμα της απασχόλησης είναι από τα θέματα αυτά που πάντα κατέχουν την πρώτη θέση στα ζητούμενα της κοινωνίας μας και μάλιστα,
τα τελευταία χρόνια, τα χρόνια της κρίσης, η απασχόληση είναι ένα μόνιμο ζητούμενο. Ο εφιάλτης της ανεργίας συνεχώς μεγαλώνει καταστρέφοντας ζωές και εν τέλει την ίδια μας την κοινωνία.

Εκτός από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης η μεταμόρφωση που υφίσταται τα τελευταία χρόνια η αγορά εργασίας είναι καταλυτική, με μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ προσφερόμενων θέσεων εργασίας και ποσοστού ανεργίας. Ενώ η ανεργία των νέων πλησιάζει στο 50%, ένας στους τρεις εργοδότες στην Ελλάδα της κρίσης δηλώνει ότι αντιμετωπίζει δυσκολία στην κάλυψη θέσεων εργασίας λόγω έλλειψης δεξιοτήτων (Eurostat, 2016). Το γεγονός ότι οι εταιρείες αντιμετωπίζουν δυσκολία πρόσληψης ατόμων με τις σωστές ψηφιακές δεξιότητες είναι η απόδειξη ότι υπάρχει χάσμα δεξιοτήτων, το οποίο διευρύνεται, σύμφωνα με την Digital Europe.

Θα απαντούσα λοιπόν ότι όλα τα παραπάνω μόνον φουτουριστικά δεν είναι .Είναι όλα εδώ, στο παρόν. Είναι η σημερινή πραγματικότητα της εργασίας.

Οι νέες τεχνολογίες μπορούν -παρά την οικονομική κρίση- να προσφέρουν ευκαιρίες απασχόλησης! Κατά τα προσεχή έτη, το 90% των θέσεων εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα απαιτεί κάποιο επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, ο τομέας νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών(ΤΠΕ) θα έχει πάνω από 900.000 κενές θέσεις εργασίας το 2020 στην Ευρώπη, λόγω της έλλειψης ψηφιακών δεξιοτήτων των νέων, καθώς και της αναντιστοιχίας στις δεξιότητες.

Η οικονομία του διαδικτύου δημιουργεί πέντε θέσεις εργασίας για κάθε δύο μη δικτυακές θέσεις εργασίας που χάνονται. Εκτιμάται ότι το 50 % της αύξησης της παραγωγικότητας απορρέει από τις επενδύσεις στην τεχνολογία των πληροφοριών και των επικοινωνιών.

Οι νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα της τεχνολογίας αυξάνονται κατακόρυφα στην Ευρώπη, ο κλάδος των εφαρμογών (app) στην ΕΕ δημιουργεί έσοδα 17,5 δισ. ευρώ και 1,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.

Η άμεση συνεισφορά των ψηφιακών τεχνολογιών στο ευρωπαϊκό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, κυμαίνεται στο 7-9%, με αυξητικές τάσεις.
Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες υποστηρίζουν έμμεσα την ανάπτυξη όλων συνολικά, των τομέων της οικονομίας. Σήμερα, οι συναφείς κλάδοι προσφέρουν εργασία σε 7 εκατομμύρια ανθρώπους, στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, η Επιτροπή δημιούργησε τον Μεγάλο Συνασπισμό για Ψηφιακές Θέσεις Εργασίας. Οι εταίροι που μετέχουν στον Συνασπισμό αυτό δεσμεύονται να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες για την προώθηση της εκπαίδευσης στις ΤΠΕ, την προσέλκυση των νέων σε εκπαιδευτικά προγράμματα για τις ΤΠΕ ή τον εκσυγχρονισμό της εκπαίδευσης για τις ΤΠΕ.

Ανάλογα με τον τομέα εμπειρογνωμοσύνης τους, οι εταίροι δεσμεύονται να δημιουργήσουν νέα προγράμματα κατάρτισης ή να προσφέρουν θέσεις εργασίας και πρακτικής άσκησης, να καλλιεργήσουν το ενδιαφέρον των νέων για τον προγραμματισμό, και ούτω καθεξής.

Στην Ελλάδα ενώ δημιουργήθηκαν δύο αντίστοιχοι συνασπισμοί, ο "Ψηφιακός συνασπισμός για θέσεις εργασίας" και η "Ψηφιακή Συμμαχία για την γυναικεία απασχόληση", δυστυχώς η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει θέσει το θέμα της ψηφιακής οικονομίας στις προτεραιότητες της και δυστυχώς οι δυο συνασπισμοί - συμμαχίες παραμένουν ανενεργοί.

Η "Ψηφιακή συμμαχία για την γυναικεία απασχόληση", μάλιστα, βραβεύθηκε ως καινοτόμος πολιτική, σε διεθνές επίπεδο το Σεπτέμβριο του 2014 από το World Information Technology and Services Alliance (WITSA), στην πόλη Γκουανταλαχάρα του Μεξικό και έχει υιοθετηθεί ως καλή πρακτική από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Ελλάδα ήταν στις αρχές του 2000, η 33η οικονομία στον κόσμο. Τώρα είναι η 51η. Εάν πιστεύουμε ότι μπορούμε να κάνουμε χωρίς ψηφιακές δεξιότητες ας περιμένουμε μια κατρακύλα 10-20 ακόμα θέσεων.

Η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί παρά να είναι και ψηφιακή. Η ελληνική οικονομία με όχημα τις ΤΠΕ μπορεί να εισέλθει σε τροχιά ψηφιακής ανάπτυξης, ενισχύοντας ακόμη και τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα. Η χώρα μας μπορεί να αξιοποιήσει τα δύο βασικά ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα, το προικισμένο ανθρώπινο δυναμικό και την προνομιακή της θέση, και να γίνει πόλος έλξης για επενδύσεις σε τεχνολογική ανάπτυξη σε διεθνές επίπεδο.

* Η κα. Βάσω Κόλλια είναι Πρώην Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών

Πηγή Τμήματος Ειδήσεων:
Βαρνάβας όμορφος τόπος να μένεις, δύσκολος να ζεις..