Πώς να προστατευτώ από τις ακτίνες UV;

Οι άνθρωποι που εκτίθενται για μεγάλο διάστημα στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για εκδήλωση καρκίνου του δέρματος.

Το ηλιακό φως, που αποτελεί την  κύρια πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας (UV), δεν μπορούμε να το αποφύγουμε εντελώς. Κάτι τέτοιο, άλλωστε, θα ήταν ανόητο, αφού θα έπρεπε να μένουμε κλεισμένοι μέσα και να απέχουμε από κάθε δραστηριότητα που είναι σημαντική για την υγεία μας.  Όμως, το να είμαστε συνέχεια στον ήλιο είναι επιβλαβές. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιοι τρόποι για τον περιορισμό της έκθεσης στις ακτίνες UV.
Μερικοί θυμούνται την αντιηλιακή προστασία όταν βρίσκονται στην παραλία ή σε πισίνα. Όμως, η ηλιακή ακτινοβολία συσσωρεύεται κάθε φορά που είμαστε στον ήλιο. Ένας από τους καλύτερους τρόπους να περιορίσουμε την έκθεσή μας στις ακτίνες UV είναι να είμαστε, απλώς, στη σκιά. Αν πρόκειται να είστε στον ήλιο, να θυμάστε μερικούς απλούς τρόπους για την προστασία σας:

• Φορέστε ένα πουκάμισο
• Βάλτε αντιηλιακό
• Φορέστε καπέλο
• Βάλτε γυαλιά για να προστατεύετε τα μάτια και το δέρμα γύρω από αυτά.

Κάντε το τεστ της σκιάς

Ένας εμφανής αλλά σημαντικός τρόπος για τη μείωση της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι να περιορίζετε την παραμονή σας σε εξωτερικούς χώρους για πολλές ώρες, ειδικά όταν αυτή είναι πολύ ισχυρή, από τις 10 το πρωί ως τις 4 το απόγευμα. Αν δεν είστε σίγουροι για την ένταση των ηλιακών ακτίνων, μπορείτε να κάνετε το τεστ της σκιάς: αν η σκιά σας είναι πιο κοντή από εσάς, η ακτινοβολία είναι πολύ δυνατή και πρέπει να προστατευτείτε.
Η υπεριώδης ακτινοβολία φτάνει στο έδαφος όλο το χρόνο, ακόμη και κατά τις συννεφιασμένες ή ομιχλώδεις ημέρες. Όμως, η έντασή της αλλάζει ανάλογα με την εποχή του έτους και λόγω άλλων παραγόντων. Οι ακτίνες UV γίνονται πιο έντονες την άνοιξη, πριν ακόμη ζεστάνει καλά ο καιρός. Σε κάποιες περιοχές, άτομα έπαθαν εγκαύματα  από τον ήλιο, ενώ ο καιρός δεν ήταν πολύ ζεστός.

Ενημερωθείτε για τις τιμές της ηλιακής ακτινοβολίας

Να είστε προσεκτικοί στην παραλία αλλά και σε περιοχές με χιόνι, γιατί η άμμος, το νερό και το χιόνι αντανακλούν τις ηλιακές ακτίνες, ενισχύοντας έτσι το ποσό της ακτινοβολίας UV που λαμβάνετε. Επιπλέον, οι ακτίνες περνούν από την επιφάνεια του νερού και είναι δυνατό κάποιος να καεί, ενώ δεν νιώθει να ζεσταίνεται.
Κάποιες ακτίνες, ωστόσο, μπορούν να περνούν από τα τζάμια των παραθύρων. Τα τζάμια των αυτοκινήτων, των σπιτιών και των γραφείων εμποδίζουν τις περισσότερες ακτίνες UVB  αλλά αρκεί μια μικρή ποσότητα ακτίνων UVΑ να προκαλέσει ζημιά στο δέρμα, χωρίς καν να το καταλάβετε. Τα φιμέ τζάμια μπορούν να εμποδίσουν περισσότερες ακτίνες UVΑ, αλλά αυτό εξαρτάται από τον τύπο του τζαμιού). Η υπεριώδης ακτινοβολία που περνά από τα τζάμια δεν αποτελεί μεγάλο κίνδυνο, εκτός κι αν βρίσκεται κάποιος για μεγάλο διάστημα κοντά σε παράθυρο απ’ όπου περνά το ηλιακό φως.
Αν σκοπεύετε να βρεθείτε σε εξωτερικούς χώρους, να ενημερώνεστε για τις τιμές της ηλιακής ακτινοβολίας στην περιοχή σας από το σχετικό δελτίο που παρουσιάζουν τα Μ.Μ.Ε. ή την ιστοσελίδα www.uvnet.gr.

Προστατέψετε το δέρμα σας με κατάλληλα ρούχα

Όταν βρίσκεστε στον ήλιο, να φοράτε ρούχα που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα. Μερικές εταιρίες φτιάχνουν υφάσματα ελαφριά, άνετα που προστατεύουν από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, ακόμη κι όταν είναι βρεγμένα. Έχουν πιο κρουστή ύφανση και μερικά έχουν ειδικές επιστρώσεις για την απορρόφηση των ακτίνων UV. Αυτά τα «αντιηλιακά» ρούχα φέρουν μία ετικέτα με την τιμή προστασίας UVF (η κλίμακα προστασίας είναι από 15 ως 50+). Όσο μεγαλύτερη είναι η UVF, τόσο υψηλότερη είναι η προστασία.
Νεότερα προϊόντα που χρησιμοποιούνται ως απορρυπαντικά πλυντηρίων μπορούν να αυξήσουν την τιμή UVF, χωρίς να επηρεάσουν το ρούχο. Δεν είναι όμως ξεκάθαρο πόση επιπλέον προστασία παρέχουν, γι’ αυτό είναι σημαντικό να ακολουθείτε τους ήδη γνωστούς τρόπους.

Βάλτε γυαλιά που εμποδίζουν τις ακτίνες UV

Τα γυαλιά είναι σημαντικά για την προστασία της ευαίσθητης περιοχής των ματιών αλλά και για τα ίδια τα μάτια. Η πολύωρη παραμονή στον ήλιο χωρίς γυαλιά μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα μάτια. Τα ιδανικά γυαλιά ηλίου θα πρέπει να δεσμεύουν το 99% έως 100% της UVA και UVB, γι’ αυτό να ελέγχετε τις ετικέτες. Τα σκουρόχρωμα δεν είναι και πιο αποτελεσματικά, γιατί η προστασία παρέχεται από  αόρατο χημικό φίλτρο και όχι από το χρώμα. Αναζητήστε στα γυαλιά την ένδειξη ANSI.

Αποφύγετε το σολάριουμ

Δεν αληθεύουν όσα πιστεύουν πολλοί, ότι δηλαδή το σολάριουμ είναι αβλαβές. Η ακτινοβολία UVA και UVB  μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες βλάβες στο δέρμα, ακόμη και καρκίνο. Έχει συνδεθεί με την εμφάνιση μελανώματος, ειδικά αν χρησιμοποιείται πριν την ηλικία των 30 ετών. Αν επιθυμείτε γρήγορο μαύρισμα, προτιμότερη θεωρείται η χρήση κάποιας λοσιόν για μαύρισμα χωρίς ήλιο.

Προστατέψτε τα παιδιά

Τα παιδιά χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή, γιατί έχουν την τάση να περνούν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους και αγνοούν τους κινδύνους. Επομένως,  πρέπει να προστατεύονται με όλους τους τρόπους που αναφέρθηκαν. Είναι αναγκαίο να μαθαίνουν από νωρίς τους κινδύνους από την υπερβολική  έκθεση στον ήλιο και να χρησιμοποιούν αντιηλιακή προστασία. Τα βρέφη κάτω των 6 μηνών δεν πρέπει να έρχονται σε άμεση επαφή με το ηλιακό φως.

Βιταμίνη D και ήλιος

Είναι γνωστή ως η «βιταμίνη του ήλιου», γιατί είναι ο βασικός υπεύθυνος για τη σύνθεσή της. Και όμως, στην ηλιόλουστη Ελλάδα έχουμε έλλειψη. Τι πρέπει να ξέρουμε και κυρίως τι μπορούμε να κάνουμε; Σύμφωνα με τους γιατρούς η βιταμίνη D έχει πολλά οφέλη, αφού ο ρόλος της είναι καταλυτικός στην αποθήκευση του ασβεστίου από τον οργανισμό. Μπορεί, επίσης, να μειώσει ακόμη και τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιων μορφών καρκίνου.
Για τους παραπάνω λόγους καλό είναι να ακολουθήσουμε το αρχαίο ελληνικό ρητό «Παν μέτρον άριστον» και να φροντίζουμε να βρισκόμαστε καθημερινά για 15-20 λεπτά στον ήλιο έχοντας το πρόσωπο και τα χέρια μας εκτεθειμένα. Ας μην ξεχνάμε ότι όσο πιο σκουρόχρωμο δέρμα έχουμε, τόσο πιο πολλή ώρα έχουμε ανάγκη να μας «βλέπει» ο ήλιος για να παραχθεί η απαραίτητη βιταμίνη D, παρακάμπτοντας τη μελανίνη του δέρματος που την εμποδίζει. Αυτό δεν είναι απαραίτητο να γίνει στην παραλία, μπορούμε να «πάρουμε» τον ήλιο που χρειαζόμαστε στη βεράντα ή στον κήπο του σπιτιού μας, στο δρόμο καθώς περπατάμε κ.λπ. Όσο για το αντιηλιακό, μπορούμε για εκείνα τα 20 λεπτά να το αποφύγουμε ή να χρησιμοποιήσουμε ένα με χαμηλό δείκτη προστασίας (μέχρι 8) και στη συνέχεια να βάλουμε -ανάλογα με τις ανάγκες μας- αυτό που θέλουμε.

Βάλτε αντηλιακό

Το αντιηλιακό προστατεύει το σώμα από τις ακτίνες UV. Πρέπει, όμως, να γνωρίζουμε ότι είναι απλώς ένα φίλτρο και δεν εμποδίζει όλες τις ακτίνες UV. Το αντιηλιακό δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μέσο που παρατείνει το χρόνο έκθεσής σας στον ήλιο. Ακόμη κι αν χρησιμοποιείται σωστά, κάποιες ακτίνες «θα περάσουν» και γι’ αυτό είναι απαραίτητο να γίνεται χρήση και άλλων αντιηλιακών μεθόδων.
Τα αντιηλιακά διατίθενται σε πολλούς τύπους – λοσιόν, κρέμες, αλοιφές, τζελ, σπρέι, βάλσαμο για τα χείλη, είναι κάποια από αυτά. Μερικά προϊόντα μακιγιάζ, όπως οι ενυδατικές κρέμες, τα κραγιόν και τα μέικ απ θεωρούνται αντιηλιακά, αν  περιέχουν αντιηλιακά φίλτρα. Θα πρέπει, ωστόσο, να ελέγχουμε τις ετικέτες.

Διαβάστε τις ετικέτες

Όταν διαλέγετε ένα αντιηλιακό προϊόν, να διαβάζετε την ετικέτα. Συνιστώνται αντιηλιακά με προστασία ευρέος φάσματος (ενάντια στις ακτίνες UVA και UVB) και με δείκτη προστασίας (SPF) 30 και υψηλότερο.

tip: Να δοκιμάζετε το αντιηλιακό πριν τη χρήση, για να αποφεύγετε τυχόν ερεθισμούς.

Δείκτης προστασίας (SPF):

Είναι η τιμή που δείχνει το επίπεδο προστασίας που παρέχει το αντιηλιακό ενάντια στις ακτίνες UVB που είναι και η κύρια αιτία ηλιακού εγκαύματος. Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η προστασία (παρόλο που δεν γίνεται αναφορά για προστασία από ακτίνες UVA). Για παράδειγμα, με την εφαρμογή ενός αντιηλιακού με SPF 30, για κάθε 30 λεπτά που βρίσκεστε στον ήλιο λαμβάνετε ακτινοβολία UVB ισοδύναμη του ενός λεπτού. Έτσι, για μία ώρα φορώντας αντιηλιακό με δείκτη 30, λαμβάνετε ακτινοβολία σαν να ήσαστε 2 λεπτά στον ήλιο χωρίς προστασία.

Ευρέος φάσματος αντιηλιακά:

Τα αντιηλιακά προϊόντα μπορούν να φέρουν την ένδειξη μόνο «ευρέος φάσματος», εφόσον έχουν δοκιμαστεί και αποδειχθεί ότι προστατεύουν από τις ακτίνες UVA και UVB.

Ανθεκτικά αντιηλιακά στο νερό:

Τα αντιηλιακά, δεν επιτρέπεται πλέον να φέρουν την ένδειξη «αδιάβροχο», γιατί αυτό μπορεί να είναι παραπλανητικό. Μπορεί να υπάρχει η ένδειξη ότι είναι «ανθεκτικά στο νερό» αλλά να δηλώνουν εάν προστατεύουν το δέρμα, με βάση τις δοκιμές, για 40 ή 80 λεπτά από το κολύμπι ή την εφίδρωση.

Ημερομηνία λήξης:

Ελέγξτε την ημερομηνία λήξης που αναγράφεται στο αντιηλιακό. Τα περισσότερα διατηρούνται για 2 με 3 χρόνια τουλάχιστον. Αντιηλιακά που έχουν εκτεθεί σε υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλες χρονικές περιόδους μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικά. Όταν βάζουμε αντιηλιακό, να φροντίζετε ιδιαίτερα τα αυτιά, το λαιμό, τα χέρια και όλα τα μέρη του σώματος που είναι ακάλυπτα και να επαναλαμβάνετε την εφαρμογή του κάθε δύο φορές ή συχνότερα, αν κολυμπάτε ή αθλείστε. Μην ξεχνάτε, επίσης, την προστασία των χειλιών.
Πηγή Τμήματος Ειδήσεων:
Βαρνάβας όμορφος τόπος να μένεις, δύσκολος να ζεις..