Η Εβδομάδα μιας Άνεργης στην Ελλάδα

Η διαδικασία για να βρεις την πρώτη σου δουλειά, είναι από μόνη της μία full-time εργασία.

Η παρακάτω ιστορία είναι της Μαρίας, όπως τη διηγήθηκε στη Μελπομένη Μαραγκίδου.

Ξεκίνησα να ψάχνω δουλειά τον περασμένο Σεπτέμβριο. Είχα μόλις επιστρέψει μετά από έναν χρόνο στο εξωτερικό για μεταπτυχιακό και θα έμπαινα στη διαδικασία αναζήτησης της πρώτης μου δουλειάς. Είμαι η κλασική περίπτωση που είσαι 25 χρονών, με καλές σπουδές, αλλά χωρίς προϋπηρεσία. Αν και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η εβδομάδα ενός άνεργου είναι μάλλον αργόσχολη, η δική μου βδομάδα δεν είναι καθόλου έτσι. Το να ψάχνεις για δουλειά στα σοβαρά, είναι από μόνο του μία full-time εργασία. Οι μέρες μου λοιπόν τους τελευταίους τέσσερις μήνες περιλαμβάνουν κάποιες σταθερές διαδικασίες. Η δουλειά μου, είναι να βρω δουλειά. Όπως κάθε  δουλειά, πρέπει να έχει πρόγραμμα. Θα ξεκινήσω από τις 9 με 10 το πρωί. Θα κάτσω στον υπολογιστή μου. Θα έχω αποφασίσει από την αρχή της ημέρας, τι θα κάνω. Θα εργαστώ ψάχνοντας για δουλειά μέχρι το απόγευμα, για ένα οχτάωρο, όπως θα έκανα σε μια κανονική δουλειά και μετά θα συνεχίσω την ημέρα, σαν να τελείωσα τη δουλειά μου. 

Τι δουλειά θα ψάξεις

Όταν ξεκίνησα να ψάχνω, μου πήρε αρκετό χρόνο για να φτιάξω ένα προσωπικό πλάνο για το πού θα κατευθυνθώ. Ξεκινάς από το «ΟΚ, τι μου αρέσει να κάνω; Τι θα ήταν το ιδανικό;». Σκέφτεσαι, «τι έχω κάνει μέχρι τώρα και μπορεί να το ζητάει κάποιος;». Κάνεις συνδυασμούς για το τι σου αρέσει και ποια είναι η «αξία» των σπουδών σου. Αφού το ορίσεις, κάνεις μια χαρτογράφηση του τι υπάρχει στην αγορά που να το αντιπροσωπεύει. Σκέφτεσαι, που θα ήθελες να δουλέψεις. Σε μία μεγάλη εταιρεία ή πολυεθνική, επειδή έτσι πιστεύεις ότι θα είχαν αντίκτυπο οι πολυδάπανες σπουδές σου; Σε κάτι καινούριο με μέλλον; Σπάνια κάνεις εκπτώσεις τον πρώτο καιρό. Εγώ τουλάχιστον, είχα πει ότι για αρχή θα ψάξω μία δουλειά πάνω στο αντικείμενό μου. Αφού είχα κάνει λοιπόν αυτήν τη διαδικασία, είχα επιτέλους ορίσει το πού θα χτυπήσω.

Πού θα ψάξεις 

Το που θα ψάξεις για δουλειά, είναι ένα πολύ σημαντικό και χρονοβόρο βήμα. Πρώτο εργαλείο είναι το Ίντερνετ. Ξεκίνησα να ρωτάω φίλους που να ψάξω αγγελίες, ώστε να κερδίσω χρόνο, επειδή υπάρχουν πολλές πηγές και πρέπει να αξιολογήσεις ποιες είναι αξιόπιστες. Εγώ ψάχνω στη Χρυσή Ευκαιρία, στο kariera.gr, στο skywalker.gr, το justjobs.gr,το glassdoor.com και άλλα. Το να κάνεις εγγραφή σε όλα αυτά παίρνει αρκετό χρόνο. Στις αρχές, μπορεί να περνούσα μία μέρα για να δω 400 αγγελίες, οι οποίες δεν είχαν όλες αξία για μένα. Οπότε, η βδομάδα μου κυλούσε από το πρωί μέχρι το απόγευμα με το να τις διαβάσω. Με τον καιρό, για να κερδίσω χρόνο, έβαλα να μου έρχονται ειδοποιήσεις για νέες αγγελίες με κριτήρια που με ενδιαφέρουν και έτσι μέσα στην ημέρα μου έχω να ελέγξω 30 με 40 e-mails. Παράλληλα, κάθε μέρα μπαίνω στα site των εταιρειών και τσεκάρω αν έχουν βγάλει εκεί κάποια αγγελία. Συνήθως, δεν βγάζουν, αλλά μπορεί και να συμβεί.
Ταυτόχρονα, είναι πολύ σημαντικό να ψαχτείς μέσω των ανθρώπων που ξέρεις από το συγγενικό περιβάλλον, φίλους, γνωστούς, παλιούς συμμαθητές. Αυτή είναι μία πιο αργή διαδικασία από την πρώτη που δεν σε απασχολεί και κάθε μέρα. Αλλά είναι σημαντικό βήμα να ενημερώσεις το δίκτυό σου ότι ψάχνεις δουλειά, επειδή θα τους έρθεις στο μυαλό, όταν ακούσουν κάτι.

Αποστολή βιογραφικού

Το να συντάξεις το βιογραφικό σου και να το διαμορφώσεις ανάλογα με την αγγελία, χρειάζεται επίσης χρόνο και προσοχή. Στην αρχή έστελνα εκτός από αγγελίες και ξεκάρφωτα mail σε εταιρείες για εκδήλωση ενδιαφέροντος. Πάντα το βιογραφικό μου το συνοδεύω με ένα cover letter που λέει κάποια πράγματα για εμένα και για τους λόγους που θέλω να εργαστώ στη συγκεκριμένη εταιρία. Επειδή όμως θα έπρεπε να αλλάζει σε κάθε εταιρεία, έφτιαξα ένα πιο γενικό και το έστελνα αμέσως, για να γλιτώσω χρόνο. Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή έχεις πολύ περισσότερο διάθεση να ασχοληθείς με κάθε μία αίτηση που κάνεις και πώς θα τη γράψεις. Όταν ξεκινάς, τα κάνεις όλα με ενθουσιασμό και λεπτομέρεια και μεγάλη προσμονή, αλλά όσο περνάει ο καιρός και δεν βλέπεις ανταπόκριση -όχι απλώς αρνητική απάντηση, καμία απάντηση- σταματάς κι εσύ να δίνεις την απαραίτητη σημασία.

Οργάνωση

Επειδή τα site αγγελιών, τα site εταιρειών κτλ, έχουν πολλές πληροφορίες και μπορεί να ξεχάσεις πού έχεις στείλει και τι, έφτιαξα ένα αρχείο στο Excel που σημείωνα τις κινήσεις μου καθημερινά με βάση τις αιτήσεις που στέλνω. Έχω 5-6 στήλες στις οποίες γράφω θέση, εταιρεία, ημερομηνία δημοσίευσης αγγελίας, ημερομηνία που έκανα αίτηση, που βρήκα την αγγελία μαζί με το link της και μετά μία στήλη με την εξέλιξη της αίτησης, δηλαδή σε ποιο στάδιο αξιολόγησης είμαι κι αν προχώρησα. Έχω κι ένα ξεχωριστό excel με τα βιογραφικά που στέλνω από μόνη μου σε εταιρείες, χωρίς να υπάρχει αγγελία.

Ψάχνω τέσσερις μήνες για δουλειά. Το Excel μου λέει ότι έχω στείλει 130 βιογραφικά σε αγγελίες και 70 σε εταιρείες που δεν έχουν κάποια αγγελία. Ούτε το 10% δεν είχε ανταπόκριση, είτε αρνητική είτε θετική. Συνήθως δηλαδή, δεν παίρνω καν απάντηση. Οπότε, δεν έχω και εγώ αίσθηση αν το έχουν δει, αν με αξιολογούν, οπότε δεν μπορώ να σβήσω από τη λίστα μου την εταιρεία. Είμαι διαρκώς σε μία αναμονή και ελπίδα. Λες να με πάρουν μετά από ένα μήνα, ενάμιση; Επειδή είχα περιπτώσεις που επικοινώνησαν μαζί μου μετά από τόσο καιρό, με έκανε να ελπίζω και για τις υπόλοιπες εταιρείες. Αυτό λοιπόν σε κάνει να είσαι σε μια συνεχή ένταση.

Το κλείσιμο μιας συνέντευξης

Εννιά από τις 14 συνεντεύξεις που έχω κάνει, ήταν από το δίκτυο της μητέρας μου. Στην αρχή σε πιάνει ένας εγωισμός και νιώθεις υποχρέωση ή ότι αν σε βοηθήσει κάποιος, σου μειώνει την αξία. Όταν όμως γυρνάς και ψάχνεις κάθε μέρα και βλέπεις πως είναι η πραγματικότητα, σιγά-σιγά φθίνει αυτή η σκέψη στο μυαλό σου. Λες, κάποια παιδιά δεν έχουν καν την ευκαιρία να πάνε σε μια εταιρεία, για να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους. Λες, ότι αν προχωρήσεις, τελικά θα είναι με τη δική σου αξία. Κακά τα ψέματα, κανείς δεν κάνει χάρες πια. Οπότε, το γύρισα στο μυαλό μου, ότι δεν είναι χάρη, αν με συστήσει κάποιος να κάνω μια συνέντευξη για μια δουλειά, αλλά ευκαιρία για να κάνω μία αρχή.

Το παιδί για όλες τις δουλειές 

Όσο πρόγραμμα και αν βάλεις ψάχνοντας για δουλειά, παραμένεις ο άνεργος του σπιτιού. Επειδή δεν ζεις σε ένα σπίτι μόνος σου αλλά με τους γονείς σου, υπάρχουν διάφορα πράγματα τα οποία θεωρούνται πια αυτονόητο ότι θα κάνεις, μιας που είσαι σπίτι και υποτίθεται δεν κάνεις τίποτα. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί αποκλειστικά απαίτηση των άλλων προς εμένα, αλλά και ανάγκη δική μου να προσφέρω. Είμαι σε αυτήν την ηλικία και δεν μπορώ να ζήσω τον εαυτό μου, άρα υπάρχουν πράγματα που μπορώ να κάνω, για να νιώσω ότι προσφέρω και εγώ κάπως στο σπίτι. Αν αυτό είναι να κάνω κάποιες δουλειές που μπορώ, για να τους ελαφρύνω, θα το κάνω, επειδή πρακτικά μπορώ. Η ισορροπία χαλάει, όταν περνάει ο καιρός και έχεις φθορά, τόσο από το ψάξιμο που δεν έχει ανταπόκριση όσο και από μέρες κενές που δεν έχεις να κάνεις τίποτα. Όλοι θεωρούν δεδομένο ότι είσαι ένας άνθρωπος που δεν κάνει τίποτα, άρα θα κάνει τις άλλες δουλειές. Το δεδομένο είναι που σε χαλάει. Εκεί αρχίζει το «α, δεν δουλεύει, να προσέξει το παιδί», «α, να πάει σούπερ μάρκετ», «α, να πάει τράπεζα» και ουσιαστικά φορτώνεις το πρόγραμμά σου, εκτός από το να ψάχνεις για δουλειά, με τις δουλειές που δεν προλαβαίνουν να κάνουν οι άλλοι που εργάζονται.

Ξεφεύγοντας από τον στόχο 

Όσο περνάει ο καιρός, αρχίζεις να μειώνεις την αυστηρότητα στα κριτήριά σου και ψάχνεις δουλειές που δεν ήταν στο πρωταρχικό σου πλάνο. Για παράδειγμα, δεν θα μπορούσα να δουλέψω σε τηλεφωνικό κέντρο, επειδή με εκνευρίζουν και μόνο που με καλούν στο τηλέφωνο, πόσο μάλλον να κάνω εγώ αυτήν τη δουλειά. Όμως μπήκα στη διαδικασία να στείλω και εκεί βιογραφικό. Νιώθεις να κάνεις συμβιβασμό. Όταν πετάξεις τη νοοτροπία του «και κουράστηκα και πλήρωσα για τις σπουδές μου, άρα θέλω να τα πάρω πίσω από μία δουλειά», καταλαβαίνεις ότι αυτό δεν θα συμβεί και αρχίζεις να κάνεις σκόντο σε αυτά που κυνηγάς.

Χωρίς προϋπηρεσία

Το πιο δύσκολο είναι για μένα, όταν πηγαίνω σε μία συνέντευξη όπου κατά τη διάρκειά της θα πρέπει να επιχειρηματολογήσω γιατί να διαλέξουν εμένα, χωρίς να έχω προϋπηρεσία. Θυμάμαι τον διάλογο στην πρώτη συνέντευξη που πήγα. Μου είπαν: «Έχω μπροστά μου 700 βιογραφικά, τα 400 έχουν προϋπηρεσία. Γιατί να πάρουμε εσένα;». Αυτό σαν επιχείρημα δεν μπορείς να το αντικρούσεις, πέρα από το να εκδηλώσεις το πάθος σου να βρεις την πρώτη σου δουλειά. Ή να δείξεις ότι θα είσαι σαν τον σκύλο, έτοιμος για εκπαίδευση και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αφού θα πρέπει άμεσα να τα μάθεις όλα. Όταν καταλαβαίνεις ότι αυτό είναι το μειονέκτημά σου και δεν μπορείς να το αλλάξεις, σε στεναχωρεί. Εγώ προσπαθώ να δώσω βάση στα σημεία του χαρακτήρα μου που θα με ξεχώριζαν σε μία ομάδα ή στο περιβάλλον εργασίας. Όμως, είναι αλήθεια ότι είναι τέχνη να μάθεις να πουλάς τον εαυτό σου. Να κάτσεις να εντοπίσεις τα δυνατά και αδύνατα σημεία σου και πώς αυτά προσαρμόζονται σε κάθε ευκαιρία. Επίσης, είναι πολύ δύσκολο να το πεις προφορικά. Τις κλασικές ερωτήσεις -«Τι είναι το καλύτερο σε εσένα;», «Ποια είναι τα δυνατά σου σημεία;»- μπορεί όλοι να τις βρίζουμε, αλλά είναι δύσκολο να τις απαντήσεις. Παράλληλα, αν σε ρωτήσουν ποια είναι τα αρνητικά σου και είσαι ειλικρινής, ε, δεν θα σε πάρουν. Είναι δύσκολο λοιπόν να απαντηθούν ακόμη και αυτές οι κλασικές ερωτήσεις.

Το παν είναι η σωστή προετοιμασία 

Είναι πολύ σημαντική η προετοιμασία πριν από τη συνέντευξη. Όταν πας σε συνέντευξη απαντώντας σε αγγελία, μπορείς να κάνεις ένα πλάνο. Όταν δεν υπάρχει αγγελία, είναι όλα ανοιχτά - πρέπει εσύ να ορίσεις την κατεύθυνση του ενδιαφέροντος και τι μπορείς να προσφέρεις σε αυτούς, ώστε να δημιουργηθεί μία θέση.

Ψάχνοντας στο Ίντερνετ ποια είναι η δομή μιας συνέντευξης, υπάρχουν μπούσουλες. Το λιγότερο που μπορείς να κάνεις, είναι η προετοιμασία. Υπάρχουν πέντε-δέκα ερωτήσεις που κατά 80% θα στις κάνουν. Στην αρχή, μου έπαιρνε μερικές ημέρες να προετοιμάσω τις ερωτήσεις μίας συνέντευξης, που μπορεί να είναι γενικές. Η πρώτη είναι, «Πες μας λίγα για σένα». Έγραφα τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις, σβήνοντας και γράφοντας μέχρι να βγει κάτι και που με αντιπροσωπεύει, αλλά και που θα είναι αρεστό σε έναν εργοδότη. Όταν όμως πρέπει να απαντήσεις τι γνωρίζεις για την εταιρεία, θα πρέπει να το έχεις ψάξει. Εμένα στην αρχή μου είχε πάρει τρεις-τέσσερις μέρες για να φτιάξω ένα πλάνο ερωτήσεων και απαντήσεων. Έπειτα, όποτε έχω μία συνέντευξη, συνήθως περνάω μία ημέρα για να ψάξω και να μάθω για την εταιρεία. Στις αρχές, μπορεί και να περνούσα και δύο μέρες. Πάντως, το 80% μιας συνέντευξης προετοιμάζεται. Το υπόλοιπο 20% είναι η διάθεση και η παρουσία σου εκείνη τη στιγμή. Τι αύρα βγάζεις, αν είσαι αγχωμένος, αν φαίνεσαι ορεξάτος, διεκδικητικός. Το άγχος μπορεί να σε καταστρέψει, επειδή αν βλέπουν έναν άνθρωπο που δεν μπορεί να ανταπεξέλθει από το άγχος σε αυτά τα 15 λεπτά, δεν θα προχωρήσουν στην αξιολόγησή του. Το άγχος όμως μειώνεται με την τριβή και με τις συνεχείς συνεντεύξεις.

Τα στάδια των συνεντεύξεων

Σε πολλές εταιρείες έχει χρειαστεί να συμπληρώσω ένα ψυχομετρικό και αριθμητικό τεστ για να με καλέσουν σε συνέντευξη. Μπορεί να έχουν διάρκεια από μία έως δύο ώρες αυτά τα τεστ και αποτελούν το πρώτο ξεσκαρτάρισμα. Το κάνεις από το σπίτι. Μπορεί να περάσουν μια-δυο βδομάδες, μέχρι να σε ενημερώσουν αν έχεις περάσει στη δεύτερη φάση ή όχι. Η δεύτερη φάση είναι η συνέντευξη. Από τις 14 συνεντεύξεις που έχω κάνει, μου απάντησαν οι μισοί για το αν προχωράω ή όχι στο επόμενο στάδιο. Σε πέντε περιπτώσεις συνέχισα στο επόμενο στάδιο. Έχει τύχει και περίπτωση που έκανα βίντεο συνέντευξη από το σπίτι, μόνη μου και έπρεπε να πάω στην εταιρεία για το τελικό στάδιο, που περιελάμβανε τέσσερις ώρες με διάφορες δραστηριότητες και συνέντευξη. Ήταν σε ευρωπαϊκά στάνταρ και πιο απαιτητική η διαδικασία. Έχει τύχει να κάνω συνέντευξη σε βίντεο με αυτόματες ερωτήσεις και να απαντάω από το σπίτι με κάμερα μέσα σε δύο λεπτά, που ήταν ο χρόνος που σου δίνει μέχρι να κλείσει το μικρόφωνο.

Ο ψυχολογικός τομέας 

Με είχαν επηρεάσει ψυχολογικά δύο συνεντεύξεις συνεχόμενες σε δύο μέρες. Στην πρώτη, ο εργοδότης τα δέκα τελευταία λεπτά είχε πάρει ύφος και επεσήμανε τη δυσκολία της γενιάς μου και της αγοράς και ότι στα δικά του χρόνια μπορούσες να διαλέξεις τις δουλειές, ενώ τώρα είμαστε καταδικασμένοι. Αυτό είναι πραγματικότητα, αλλά, όταν το ακούς ενώ έχεις πάει για να βρεις δουλειά, σε ρίχνει πολύ.
Στην επόμενη, με είχαν ζορίσει πολύ με ερωτήσεις σεναρίων και role playing που σε βάζουν να απαντήσεις τι θα έκανες, αν προέκυπτε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα πάνω στη δουλειά. Ερώτηση που χρειάζεσαι εμπειρία για να απαντήσεις. Οπότε, μπορεί να σου ρίξει την ψυχολογία στη διάρκεια της συνέντευξης, αν πεις κάτι λάθος και δεις ότι υπάρχει μια αρνητικότητα σε αυτούς που κάθονται απέναντι.
Πάντως, επειδή το να σε αγνοούν ή να σου απαντούν αρνητικά είναι το πιο σύνηθες στη διαδικασία ανεύρεσης δουλειάς, αν δεν έχεις αυτοπεποίθηση, θα πρέπει να μάθεις να πιστεύεις πολύ στον εαυτό σου. Να μάθεις γιατί αξίζεις τη δουλειά και να προσπαθήσεις να μην παίρνεις προσωπικά την απόρριψη. Δεν είναι προσωπικό. Δεν είναι ότι δεν είσαι καλός, απλά είναι έτσι η κατάσταση και έχουν στείλει άλλοι 1.000, που σίγουρα κάποιος είναι καλύτερος από εσένα.

Το όριο 

Εγώ είμαι τυχερή, επειδή η μητέρα μου έχει μια καλή δουλειά, έχουμε ένα σπίτι και το πρόβλημά μου είναι προσωπικό ότι ζητάω λεφτά, για να κινηθώ μέσα στην ημέρα. Ξεκίνησα να ψάχνω τον Σεπτέμβρη που γύρισα από το εξωτερικό και είχα πει ότι μέχρι τις γιορτές θα ψάχνω πράγματα που μου αρέσουν, που μπορώ να πετύχω με βάση τις σπουδές μου και ότι δεν θα κάνω εκπτώσεις. Τώρα, είμαι στο διάστημα που θα ψάχνω και πράγματα που θα μου δώσουν κάποια λεφτά, μια part-time δουλειά για να αρχίζω να ανεξαρτητοποιούμαι. Έχω και ένα μεγαλύτερο πλάνο που λέει ότι, αν σε έναν χρόνο δεν έχω βρει τίποτα, μπορεί να φύγω ξανά στο εξωτερικό.
Πηγή Τμήματος Ειδήσεων:
Βαρνάβας όμορφος τόπος να μένεις, δύσκολος να ζεις..