Ανατροπές στην ασφάλιση

syntaxiouxoi1.jpg

 
Η κυβέρνηση επιδιώκει να συζητηθεί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο τη Μεγάλη Εβδομάδα στις επιτροπές της Βουλής και να ψηφιστεί από την Ολομέλεια αμέσως μετά τον... οβελία | 

Τζώρτζης Ρούσσος

Με την έννοια των ανατροπών προς το δυσμενέστερο σε όλα τα πλάτη και τα μήκη του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης πρέπει να μάθουν να ζουν ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι, αφού το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό που γνωστοποιήθηκε χθες φέρνει «ζαλάδα» σε όλους.
Πολλές πάντως από τις αλλαγές που θεσμοθετούνται θα αρχίσουν την 1.11.2017, ωστόσο η κυβέρνηση θα επιδιώξει (δανειστών επιτρεπόντων) να συζητηθεί το νομοσχέδιο στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής εντός της Μεγάλης Εβδομάδας (περίοδος που όλοι οι Ελληνες θα βρίσκονται στις ιδιαίτερες πατρίδες τους για τον εορτασμό του Πάσχα) και αυτό να ψηφιστεί στην Ολομέλεια αμέσως μετά το Πάσχα.
Μπορεί η μείωση στις καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις να έχει αποφευχθεί, τουλάχιστον προσωρινά, με την εισαγωγή του θεσμού της προσωπικής διαφοράς, ωστόσο καθίσταται δεδομένο ότι στα επόμενα έτη θα έχουμε και σ’ αυτές τις συντάξεις μειώσεις.
Σύμφωνα με τους σχεδιαστές της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, το πλέγμα προστασίας των συντάξεων τίθεται υπό την προϋπόθεση που είχε τεθεί το 2010 και επαναλαμβάνεται, ότι οι συνταξιοδοτικές δαπάνες δεν θα ξεπεράσουν το 16% έως το 2060.
Αυτό σημαίνει ότι εξαιτίας της δεδομένης γήρανσης του ελληνικού πληθυσμού αλλά και της εκτίναξης των συνταξιοδοτήσεων την επόμενη 10ετία (λόγω της έκρηξης γεννήσεων της περιόδου 1950-1960) καθίσταται προφανές ότι τα μεγέθη του ασφαλιστικού δύσκολα θα μείνουν καθηλωμένα κάτω του 16% του ΑΕΠ.

Αναλογιστικές μελέτες

Συγκεκριμένα αναγράφεται στο νομοσχέδιο ως δέσμευση το εξής:
«Από την 1.1.2017 και ανά τριετία, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκπονεί υποχρεωτικά αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης.
»Με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος.
»Το ύψος των ανωτέρω δαπανών για την εθνική, την αναλογική και την επικουρική σύνταξη, προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009».
Σε κάθε περίπτωση, θεσπίζεται και μηχανισμός εξισορρόπησης (κάτι σαν ρήτρα μηδενικού ελλείμματος). Συγκεκριμένα ορίζεται ότι:
«Σε περίπτωση ελλειμμάτων λειτουργεί αυτόματος μηχανισμός εξισορρόπησης, ο οποίος αποκλείει απολύτως κάθε αναπροσαρμογή των συντάξεων. Κατά τη χρονική περίοδο αυξημένων εισφορών οι συντάξεις δεν αναπροσαρμόζονται κατά την περίπτωση κατά την οποία, αν αφαιρεθούν τα έξοδα από τα έσοδα του Ταμείου, το αποτέλεσμα αποκλίνει θετικά ή αρνητικά κατά ποσοστό ίσο η μεγαλύτερο από το 0,5% των εισφορών, λαμβάνοντας υπόψη τα απολογιστικά στοιχεία της προηγούμενης χρήσης».
Κατά τα λοιπά, άπαντες οι μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι θα δουν από τις αρχές του 2017 τις ασφαλιστικές εισφορές να αυξάνονται, κάτι που σημαίνει άμεση μείωση εισοδημάτων και εκκίνηση ενός νέου φαύλου κύκλου στην πραγματική οικονομία λόγω της νέας συρρίκνωσης της αγοραστικής δύναμης που θα φέρει εκ νέου συρρίκνωση του τζίρου και άρα απολύσεις και κλείσιμο επιχειρήσεων.
Στο ίδιο μοτίβο, τελικά αυξάνονται κατά 1% οι εισφορές μισθωτών (0,5% για εργοδότες - 0,5% για μισθωτούς) για την επικουρική ασφάλιση και για μία τριετία (μέχρι 31-5-2019), ενώ στη συνέχεια προβλέπεται μείωση της αύξησης κατά 0,25% για το κάθε μέρος.
Αναλυτικότερα, στο νομοσχέδιο, το οποίο βέβαια τελεί υπό την έγκριση των δανειστών -που σημαίνει ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν τελικά και χειρότερα- προβλέπει:
■ Εισφορά 20% επί των ετησίων εισοδημάτων (μισθωτών, επαγγελματιών) από 1.1.2017 για την κύρια σύνταξη
■ Αύξηση των εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης κατά 1% το 2016-2018 και κατά 0,5% το 2019-2021.
■ Εθνική σύνταξη 384 ευρώ μηνιαίως για όσους έχουν συμπληρώσεις 20 έτη ασφάλισης. Το ποσό της εθνικής σύνταξης βαίνει μειούμενο κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών και μέχρι τα 15 ασφαλιστέα έτη.
■ Αναπροσαρμόζονται όλες οι καταβαλλόμενες συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μέχρι τα 1.300 ευρώ (το παραπάνω ποσό θα καταβάλλεται ως προσωπική διαφορά).
Συγκεκριμένα, για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους των καταβαλλόμενων συντάξεων προβλέπεται ότι έως την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νομοσχεδίου, για τον προσδιορισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνεται υπόψη ο συντάξιμος μισθός επί του οποίου κανονίστηκε η ήδη χορηγηθείσα σύνταξη, όπως αυτός είχε διαμορφωθεί πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου,
■ Πλαφόν στις συντάξεις: Μέχρι 31.12.2018 το ποσό κάθε ατομικής μηνιαίας σύνταξης των προσώπων που είχαν ήδη καταστεί συνταξιούχοι μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξαπλάσιο του πλήρους ποσού της εθνικής σύνταξης (6 x 384 ευρώ, δηλαδή 2.304 ευρώ). Κατά την ίδια περίοδο, το άθροισμα του καθαρού ποσού των συντάξεων των παραπάνω προσώπων, που δικαιούται κάθε συνταξιούχος από οποιαδήποτε αιτία από Δημόσιο, ΝΠΔΔ ή οιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το οκταπλάσιο της Εθνικής Σύνταξης (8 x 384 ευρώ, δηλαδή 3.072 ευρώ). Πάντως δεν λαμβάνονται υπόψη τα τυχόν καταβαλλόμενα επιδόματα αναπηρίας.
■ Ασφαλιστικές εισφορές υγειονομικής περίθαλψης: Από την 1.1.2017 η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών και των λοιπών κατηγοριών που υπάγονται στον ΕΟΠΥΥ ορίζεται σε ποσοστό 7,10% επί των πάσης φύσεως αποδοχών και κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 2,15% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 4,30% βαρύνει τον εργοδότη, και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη.
● Από την 1.1.2017 η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των ελεύθερων επαγγελματιών, των ανεξάρτητα απασχολούμενων, ορίζεται σε ποσοστό 6,95% επί του ασφαλιστέου εισοδήματός τους και κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος και ποσοστό 0,50 % για παροχές σε χρήμα.
● Από την 1.7.2016 η εισφορά υγειονομικής περίθαλψης υπέρ ΕΟΠΥΥ των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ καθορίζεται σε ποσοστό 6%, και υπολογίζεται επί του καταβαλλόμενου ποσού κύριας σύνταξης αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
● Από την 1.1.2016 παρακρατείται εισφορά 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ από τις επικουρικές συντάξεις, των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ υπολογιζόμενης επί του καταβαλλόμενου ποσού της σύνταξης, αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
■ Εκπτώσεις για τους νέους επιστήμονες (μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, οικονομολόγους): Ειδικά για τα πρόσωπα, παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, τα οποία υπάγονται ή θα υπάγονταν σύμφωνα με τις γενικές ή ειδικές ή καταστατικές διατάξεις, όπως ίσχυαν ώς την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ, καθώς και για τους οικονομολόγους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ και εγγεγραμμένους στο Οικονομικό Επιμελητήριο, το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης ανέρχεται μηνιαίως σε ποσοστό 14% για τα πρώτα δύο (2) έτη από την πρώτη τους υπαγωγή στην ασφάλιση, σε ποσοστό 17% για τα επόμενα τρία (3) έτη και σε ποσοστό 20% για το διάστημα μετά το 5ο έτος της υπαγωγής τους στην ασφάλιση.
■ Εισφορές αγροτών: Το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τους ασφαλισμένους ΟΓΑ και τους μελλοντικούς ασφαλισμένους της ίδιας κατηγορίας κατ’ επάγγελμα αγρότες ορίζεται από την 1.1.2022 σε ποσοστό 20%, αυξανόμενο σταδιακά από την 1.7.2015 έως την 1.1.2022 ως εξής:
α. από 1.7.2015 έως 31.12.2016 το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης αυξάνεται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες και διαμορφώνεται σε ποσοστό 10%, επί των υφισταμένων κατά τη δημοσίευση του νόμου ασφαλιστικών κατηγοριών.
β. Από 1.1.2017 και εφεξής οι υφιστάμενες ασφαλιστικές κατηγορίες καταργούνται και το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς υπολογίζεται ως ποσοστό επί του φορολογητέου εισοδήματος.
γ. Από 1.1.2017 και έως 31.12.2017 το ποσοστό των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών επί του φορολογητέου εισοδήματος διαμορφώνεται σε 14%.
δ. Για το διάστημα από 1.1.2018 και έως 31.12.2018 το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς διαμορφώνεται σε ποσοστό 16%, από 1.1.2019 και έως 31.12.2019 αυξάνεται σε ποσοστό 18%, από 1.1.2020 και έως 31.12.2020 διαμορφώνεται σε ποσοστό 19%, από 1.1.2021 και έως 31.12.2021 διαμορφώνεται σε ποσοστό 19.5% και από 1.1.2022 και εντεύθεν διαμορφώνεται στο τελικό ποσοστό 20%.
■ Εισφορές αυτοαπασχολούμενων: Από 1.6.2016 και μέχρι την 31.5.2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς όλων των αυταπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1.1.1993 στο ΕΤΕΑ και στα εντασσόμενα σε αυτό ταμεία, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, υπολογίζεται σε ποσοστό 7% επί του εισοδήματος. Από 1.6.2019 και μέχρι την 31.5.2022, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς όλων των αυταπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1.1.1993 στο ΕΤΕΑΕΠ υπολογίζεται σε ποσοστό 6,5% επί του εισοδήματος. Μετά το πέρας της εξαετίας, το ποσοστό της μηνιαίας εισφοράς διαμορφώνεται στο ύψος που ίσχυε κατά την 31.12.2015.
■ Πρόσθετοι πόροι ασφαλιστικού συστήματος: Στους πόρους ΕΦΚΑ από 1-1-2017 συμπεριλαμβάνονται οι εξής:
1. Τα έσοδα των εταιρειών διαχείρισης περιουσίας των Ταμείων μέρος των οποίων δύναται με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να ενισχύει τον ΑΚΑΓΕ.
2. Τα ποσά διαφόρων προστίμων.
3. Το 20% των εσόδων που προκύπτουν από την εκποίηση και εκμετάλλευση ακινήτων του Δημοσίου ή των ΝΠΔΔ ή των δημόσιων επιχειρήσεων των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει εξ ολοκλήρου, άμεσα ή έμμεσα, στο Δημόσιο ή σε ΝΠΔΔ, εξαιρουμένων όσων έχουν μεταβιβαστεί στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Ελληνικού Δημοσίου.
■ Από 1.1.2017 στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης μεταφέρεται και υπάγεται το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια και με την ίδια οργανωτική δομή και προσωπικό.
Επίσης προβλέπεται:
α. Κατάργηση ορισμένων περιπτώσεων προσωρινών συντάξεων (π.χ. σε περίπτωση παραίτησης του υπαλλήλου που δεν έχει συμπληρώσει τα έτη ασφάλισης για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος)
β. Υπαγωγή στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης των υπαλλήλων – λειτουργών του Δημοσίου καθώς και των στρατιωτικών
γ. Παρεμβάσεις στα επιδόματα τέκνων των συνταξιούχων
δ. Με τους εγγάμους εξομοιώνονται πλήρως οι αντισυμβαλλόμενοι στο σύμφωνο συμβίωσης ως προς κάθε ασφαλιστικό δικαίωμα, παροχή ή περιορισμό.
■ Παρεμβάσεις στις συντάξεις χηρείας (π.χ. ο επιζών σύζυγος πρέπει να έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του κατά τον χρόνο θανάτου του συνταξιούχου ή ασφαλισμένου για να λάβει σύνταξη χηρείας).
■ Παρεμβάσεις στη διαδοχική και στην παράλληλη ασφάλιση.

Από το 2019 η προσωπική διαφορά στο Δημόσιο

Για τον δημόσιο τομέα προβλέπεται ότι μέχρι την 31.12.2018 οι καταβαλλόμενες συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί κατά την 31.12.2014, σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις, παρακρατουμένης της εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης.
Από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος -και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του- με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.
Εάν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, τότε αυτό προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της διαφοράς σταδιακά και ισόποσα εντός πέντε ετών από την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
Ωστόσο, αυτό το ποσό θα κυμαίνεται, αφού ορίζεται ότι το συνολικό ποσό της σύνταξης που εκδίδεται μετά τη θέση σε ισχύ του νόμου καθορίζεται από την 1.1.2017 κατ’ έτος με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στη βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Αν λοιπόν ο συντελεστής έχει αρνητικό πρόσημο, τότε θα έχουμε μείωση συντάξεων με κοινή υπουργική απόφαση.
Πηγή Τμήματος Ειδήσεων:
Βαρνάβας όμορφος τόπος να μένεις, δύσκολος να ζεις..