Κέντρα Υγείας που δεν καλύπτουν τις ανάγκες του λαού

Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ ξεκινά σήμερα το πρώτο μέρος μεγάλης έρευνας για την Υγεία του λαού

Οι συνθήκες εργασίας διαρκώς επιδεινώνονται. Τα εργατικά ατυχήματα αυξάνονται. Οι υπηρεσίες ιατρικής της εργασίας που θα μπορούσαν να παρέχονται μέσω των Κέντρων Υγείας είναι ανύπαρκτες

«Δουλεύουμε κάθε μέρα και δεν ξέρουμε εάν θα υπάρχουμε την επόμενη». «Οι κατευθύνσεις της κυβέρνησης είναι συγκεκριμένες: Συμφέρει οικονομικά το κράτος να λειτουργούμε; Εάν όχι, κλείνουμε...» «Συζητάνε να παραχωρήσουν ολόκληρες τις δομές των Κέντρων Υγείας σε ιδιώτες για να τα λειτουργήσουν»...

Είναι μόνο ορισμένα από όσα ακούγονται στα Κέντρα Υγείας της Αττικής και όλης της χώρας, σε μια περίοδο που οι παρεχόμενες υπηρεσίες Υγείας υποβαθμίζονται όλο και περισσότερο, το φάρμακο λείπει από το λαό, όλο και μεγαλύτερο μέρος εργαζομένων δεν μπορεί να πληρώσει ούτε καν τα 5 ευρώ για να μπορέσει να μπει απλά σε ένα Κέντρο Υγείας ή ένα δημόσιο νοσοκομείο.
Η Υγεία του λαού απειλείται σε περίοδο καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Ολο και μεγαλύτερο μέρος του λαού βιώνει συνεχή επιδείνωση των όρων διαβίωσης, εργασίας, διατροφής, μετακίνησης. Αυξάνεται ο αριθμός των εργατικών λαϊκών νοικοκυριών που προσεγγίζει ή βρίσκεται στο όριο της φτώχειας. Σύμφωνα με τα επίσημα όρια που θέτει η ΕΕ, το 31% του πληθυσμού στην Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού (στοιχεία Eurostat - Φλεβάρης 2013). Στοιχεία που βεβαίως υποτιμούν αντικειμενικά την πραγματικότητα που είναι χειρότερη...

Προγράμματα αγωγής Υγείας που θα γίνονται μέσω των Κέντρων Υγείας που θα έχουν άμεση σύνδεση με τα σχολεία της περιοχής, δε γίνονται

Eurokinissi

Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ βρέθηκε σε Κέντρα Υγείας της Αττικής και παρουσιάζει σήμερα ένα μέρος μιας τραγικής κατάστασης που βιώνουν ασθενείς και εργαζόμενοι σε αυτά.

* * *

Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει Κέντρο Υγείας πρέπει να πάρει υπόψη του τα εξής:
Πρόκειται για Μονάδες Υγείας που η αποστολή τους είναι η παροχή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στον πληθυσμό. Τι περιλαμβάνει αυτό; Προσανατολισμός στην πρόληψη ασθενειών, σχολιατρική φροντίδα, υπηρεσίες ιατρικής της εργασίας, ενημέρωση του πληθυσμού για την αγωγή υγείας, υπηρεσίες στήριξης της οικογένειας που έχει ανάπηρο μέλος ή παιδί, κέντρα ψυχικής υγείας, παιδιατρικά ιατρεία, γυναικολογικά ιατρεία, στελεχωμένα με γιατρούς όλων των ειδικοτήτων. Αρα, το Κέντρο Υγείας πρέπει να έχει άμεση σύνδεση με χώρους δουλειάς, σχολεία, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.ά.
Ποια είναι όμως η πραγματική κατάσταση; Τι συμβαίνει σήμερα στα Κέντρα Υγείας;

8 γιατροί για μισό εκατομμύριο κατοίκους

Το Κέντρο Υγείας Περιστερίου που υπάγεται διοικητικά (άρα και οικονομικά) στο νοσοκομείο «Αττικόν», αυτή τη στιγμή έχει 8 γιατρούς, όλοι τους συμβασιούχοι. Ενας παθολόγος, δύο παιδίατροι, ένας χειρουργός, ένας ψυχίατρος, ένας ακτινολόγος, ένας οδοντίατρος ένας πνευμονολόγος. Γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό, συνολικά 20 άτομα. Το Κέντρο Υγείας καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού στις περιοχές: Περιστέρι, Ιλιον, Αγιοι Ανάργυροι, Καματερό, Ανω Λιόσια, Φυλή, Πετρούπολη, Σεπόλια, με συνολικό πληθυσμό περίπου 450.000 κατοίκους.

Κινητοποίηση Λαϊκής Επιτροπής για το Κέντρο Υγείας Λαυρίου

Οι 8 γιατροί πρέπει να καλύψουν τις ανάγκες στο Περιστέρι με τους 147.000 κατοίκους, τους 15 παιδικούς σταθμούς, τα 48 νηπιαγωγεία, τα 50 δημοτικά, τα 22 γυμνάσια, τα 16 Λύκεια. Ακόμα, στην περιοχή υπάρχουν χώροι δουλειάς μεταποίησης και εμπορίου, μικρές βιομηχανίες και βιοτεχνίες (ΑΦΟΙ ΛΟΥΚΙΣΣΑ, ΡΩΜΑΝΑΣ, ΑΛΟΥΜΝΕΞ κλπ.). Ενώ στο Ιλιον με πληθυσμό 130.000 κάτοικοι, με 30 νηπιαγωγεία, 26 δημοτικά, 13 γυμνάσια, 13 Λύκεια.Ακόμα, υπάρχουν εκατοντάδες επιχειρήσεις μεταποίησης και εμπορίου, εκατοντάδες μικρού μεγέθους βιομηχανίες και βιοτεχνίες. Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων στην Αττική είναι ενδεικτικός της έλλειψης προληπτικών μέτρων υγείας και ασφάλειας από τους εργοδότες, της εντατικοποίησης της εργασίας στα χιλιάδες εργοστάσια που βρίσκονται στην Ανατολική και Δυτική Αττική. Συγκεκριμένα, από στοιχεία του ΙΚΑ για την Αττική μόνο το 2006 - τελευταίο έτος καταγραφής - ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων ήταν 5.485 από τα οποία 22 θανατηφόρα...

Ολο και λιγότερος κόσμος...

Μέχρι τον Νοέμβρη του 2012 το Κέντρο Υγείας Περιστερίου είχε 4 παθολόγους. Σήμερα έναν που προσφέρει τις υπηρεσίες του από το πρωί μέχρι και το βράδυ... Κι ενώ η γεωγραφική έκταση και ο πληθυσμός που καλύπτει το Κέντρο Υγείας, είναι εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος, κάθε μήνα εξετάζονται μόλις 1.700 - 2.000 άνθρωποι!

Αποψιλώνονται από γιατρούς τα Κέντρα Υγείας (φωτ. από το ΚΥ Καπανδριτίου)

Ο κόσμος που πηγαίνει στο Κέντρο Υγείας μειώνεται διαρκώς. Και βέβαια, πηγαίνουν μόνο στην περίπτωση που προκύψει κάποια ανάγκη, υπάρχει κάποιος λόγος. Μόνο ελάχιστοι κάνουν κάποιες προληπτικές εξετάσεις.Ασθενείς λένε πως η πρόσβαση είναι δύσκολη μιας και μετά τις περικοπές των λεωφορειακών γραμμών υπάρχει μόνο ένα λεωφορείο, ενώ δεν υπάρχει διαδημοτική συγκοινωνία που να έχει ανταπόκριση με το Κέντρο. Μπορεί να αντιληφθεί κανείς εύκολα τι συμβαίνει με άλλα Κέντρα Υγείας όπως στη Νέα Μάκρη, το Καπανδρίτι, τη Βάρη που ασθενείς αλλά και γιατροί που δεν έχουν μεταφορικό μέσο αναγκάζονται να πηγαίνουν με ΚΤΕΛ πληρώνοντας εισιτήριο.
Το Κέντρο Υγείας Νέας Μάκρης καλύπτει ανάγκες 150.000 ανθρώπων το καλοκαίρι με 3 γιατρούς. Ασθενείς από Γραμματικό, Βαρνάβα έως και Ραφήνα. Οπως μάς λέει ο αναπληρωτής Διευθυντής του Κέντρου, σε λίγο καιρό θα μείνουν μόνο 2 γιατροί, μιας και ο ένας θα συνταξιοδοτηθεί. Πριν από μερικά χρόνια οι γιατροί ήταν συνολικά 8. Από τότε έχουν συνταξιοδοτηθεί και έχουν λήξει οι συμβάσεις των 5, τώρα άλλος 1 βγαίνει στη σύνταξη. Προοπτική νέων γιατρών για να στελεχώσουν το Κέντρο δεν υπάρχουν. Από τις 9.30 το πρωί μέχρι τις 12.30 το μεσημέρι, υπάρχουν άλλοι 5 γιατροί του ΕΟΠΥΥ. Παλιότερα, πήγαιναν στο Κέντρο μία φορά την εβδομάδα, 1 χειρουργός, 1 γυναικολόγος και 1 ΩΡΛ, αλλά σταμάτησαν γιατί δεν τούς έδιναν ούτε τα έξοδα μετακίνησης...

Χιλιάδες εργαζόμενοι στον αέρα

Το Κέντρο Υγείας στο Καπανδρίτι ξεκίνησε με 19 γιατρούς. Σήμερα υπάρχουν 11. Αντί για 11 παθολόγους έχουν μείνει 6. Αντί για 3 οδοντίατροι, έχει μείνει ένας. Αντί για 3 παιδίατροι, έχουν μείνει 2. Οι 8 από τους 11 γιατρούς είναι πάνω από 60 χρόνων. Και βέβαια οι ανάγκες είναι πολύ μεγαλύτερες. Το Κέντρο Υγείας συνεπικουρούν δύο περιφερειακά ιατρεία στον Ωρωπό και στις Αφίδνες. Υπήρχαν άλλα 2 στον Κάλαμο και στον Αυλώνα αλλά πλέον δεν λειτουργούν. Στα δύο που υπάρχουν, ένας παθολόγος που κατά βάση συνταγογραφεί φάρμακα...Και μιλάμε για ένα Κέντρο που καλύπτει περιοχές από τον Αγιο Στέφανο μέχρι και τα όρια του νομού Βοιωτίας. Μέσα σε αυτήν την περιοχή υπάρχουν δεκάδες βιομηχανίες και βιοτεχνίες με χιλιάδες εργαζόμενους.
Στο Κέντρο Υγείας στο Βύρωνα (καλύπτει τις ανατολικές συνοικίες της Αθήνας, το Βύρωνα, την Καισαριανή, τον Υμηττό και ένα τμήμα της Ηλιούπολης) υπάρχει μόνο ένας γιατρός του ΕΣΥ. Και είναι ο διευθυντής του Κέντρου. Το πάγωμα των προσλήψεων στο Κέντρο Υγείας του Βύρωνα έχει οδηγήσει στο να είναι ανοιχτό μέχρι μόνο το μεσημέρι, ενώ θα έπρεπε να ήταν ανοιχτό και το βράδυ.

Εχει ανασταλεί η παρακολούθηση χρονίως πασχόντων

Οπως λένε γιατροί, στην περιοχή υπάρχει κοινωνικό φαρμακείο, κοινωνικό ιατρείο και κάποιες εθελοντικές κινήσεις που δεν μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα, αφού πρόκειται για αποσπασματικές κινήσεις. Ο διευθυντής του Κέντρου Υγείας λέει: «Μειώνονται συνεχώς οι δαπάνες μισθοδοσίας του προσωπικού. Για παράδειγμα, η αποζημίωση για τις εφημερίες έχει μειωθεί κατά 60%». Θέλοντας να δείξει πόσο σοβαρά είναι τα προβλήματα λέει: «Η παρακολούθηση των χρονίων περιστατικών έχει ανασταλεί εδώ και δύο χρόνια. Δεν υπάρχει ειδικευμένος γιατρός να παρακολουθεί την πορεία διαβητικών, νεφροπαθών. Δεν λειτουργεί το ιατρείο χρονίων περιστατικών».
Τι υποκαθιστά αυτού του τύπου τις υπηρεσίες που μπορεί να παρέχει ένα Κέντρο Υγείας; Στο Περιστέρι, κατά καιρούς οι γιατροί του Κέντρου έχουν οργανώσει ομιλίες σε δημοτικά σχολεία και σε ΚΑΠΗ για το διαβήτη. Η παιδίατρος έχει κάνει ομιλίες σε σχολεία. Εχουν γίνει ομιλίες για τον αλκοολισμό, για τις πρώτες βοήθειες. Οσον αφορά τις εξετάσεις για διαβήτη και χοληστερίνη, κάποιες φαρμακευτικές εταιρείες έχουν παράσχει εξοπλισμό, με ξεκάθαρο όμως ευθύς εξαρχής το ότι αυτές οι εκδηλώσεις θα αποτελέσουν πεδίο για να διαφημίσει τα προϊόντα της, τα μηχανάκια δηλαδή μέτρησης με τα οποία θα κάνει τις μετρήσεις. Είναι γεγονός ότι τέτοια προγράμματα «βγάζουν» αρκετούς πελάτες που μετά αγοράζουν τις συσκευές αφού τούς είναι απαραίτητες για καθημερινή χρήση.
Ας δούμε μια άλλη πλευρά: Πρόσφατα, μια ομάδα γιατρών, υπαλλήλων της περιφέρειας Αττικής πρότειναν να χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια την υλοποίηση προγράμματος αγωγής υγείας, με θέμα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα σε μαθητές Λυκείου, καθώς και άλλο πρόγραμμα για τη στοματική υγεία. Και τα δύο αυτά ζητήματα είναι σημαντικά. Ωστόσο, αφορούν αυτά τα τόσο σοβαρά ζητήματα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, πρόληψης δηλαδή, την περιφέρεια, την οποιαδήποτε περιφέρεια; Και ας υποθέσουμε ότι προχωρούν αυτά τα προγράμματα και διαπιστώνεται ότι από τα 2.000 παιδιά, τα 100 ή τα 200, πρέπει να ακολουθήσουν συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή. Πού θα πάνε; Πώς θα ακολουθήσουν την απαραίτητη αγωγή; Αν δεν έχουν χρήματα οι οικογένειές τους τι θα κάνουν; Και σε τελική ανάλυση μπορούν τέτοια σοβαρά ζητήματα πρόληψης να αφήνονται σε αποσπασματικές δράσεις δήμων ή περιφερειών;
Μέσα από τα Κέντρα Υγείας θα μπορούσαν, μπορούν και πρέπει, να καλύπτονται σταθερά και συστηματικά τέτοιες ανάγκες. Κέντρα Υγείας που θα έχουν όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό και επαρκές προσωπικό (γιατροί, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, νοσηλευτές, μαίες, κ.λπ.), που θα ξεκινά από την ενημέρωση και θα φτάνει ως και τη θεραπεία. Που θα συνδέεται με τα σχολεία των περιοχών, τους χώρους δουλειάς, τις αθλητικές εγκαταστάσεις κ.ά. Ακόμη και σήμερα, με τα ελάχιστα Κέντρα Υγείας στην Αττική που διαρκώς αποψιλώνονται από προσωπικό και υποδομές, θα μπορούσαν με δημόσιες - δωρεάν κινητές μονάδες, να εφαρμόσουν έστω και αυτά τα υποτυπώδη προγράμματα αγωγής υγείας, κεντρικά με την ευθύνη και τη χρηματοδότηση του κράτους.

Ξεροσταλιάζουν για ένα φάρμακο

Τι γίνεται, όμως, με όσους δεν μπορούν να αγοράσουν ούτε το φάρμακό τους; Στο Κέντρο Υγείας Περιστερίου, πολλοί άνεργοι ή ηλικιωμένοι πηγαίνουν για να πάρουν ένα φάρμακο που δεν μπορούν να αγοράσουν. Οι γιατροί του δίνουν το φάρμακο μόνο μέσα στο Κέντρο Υγείας. Εάν χρειάζεται να πάρουν το επόμενο ξαναπηγαίνουν στο Κέντρο Υγείας. Δεν γίνεται αλλιώς, αφού δεν υπάρχει η δυνατότητα να δοθούν φάρμακα για το σπίτι σε κάποιον που δεν έχει, γιατί όλα είναι καταγεγραμμένα και μετρημένα. Το φαινόμενο εντοπίζεται όλο και πιο συχνά και στο Κέντρο Υγείας Βύρωνα.
Πολλά φάρμακα πλέον δεν αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Εχει μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη σε φάρμακα που πριν υπήρχε μηδενική συμμετοχή των ασθενών, τώρα καθιερώθηκε ποσοστό συμμετοχής 10% ή και 25%, όπως για παράδειγμα σε καρκινοπαθείς, διαβητικούς κ.λπ. Η φαρμακευτική δαπάνη στον ΕΟΠΥΥ το 2013, θα μειωθεί κι άλλο. Κατ' αρχήν, κατά 480 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το 2012.
Πολλοί γιατροί στα Κέντρα Υγείας λένε: «Υπάρχουν άρρωστοι που έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στο να αγοράσουν μία φρατζόλα ψωμί για να φάνε ή στο να αγοράσουν φάρμακα. Προτιμούν το ψωμί - και είναι λογικό - μόνο που αυτό σημαίνει πως πάρα πολλές χρόνιες παθήσεις θεραπεύονται πλημμελώς».

Εχουν έτοιμους χορηγούς και παράδοση σε επιχειρηματίες

Σχεδόν παντού, όπου βρέθηκε ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ και μίλησε με εργαζόμενους σε Κέντρα Υγείας η διαπίστωση κοινή: όλη αυτή η κατάσταση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο να μπουν στα Κέντρα Υγείας χορηγοί που θα εμφανιστούν ως ευεργέτες και στη συνέχεια δεν αποκλείεται να παραχωρηθεί συνολικά το Κέντρο Υγείας με τις υποδομές του σε μια εταιρεία, σε έναν επιχειρηματία ή μια κοινοπραξία για να το λειτουργεί. Λένε ξεκάθαρα ότι το Κέντρο Υγείας λειτουργεί πλέον με κριτήριο όχι την κάλυψη των αναγκών αλλά το εάν συμφέρει οικονομικά να λειτουργεί.
Μην ξεχνάμε ότι στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του νοσοκομειακού δικτύου με κριτήριο το κόστος - όφελος παίρνονται μέτρα όπως συγχωνεύσεις, καταργήσεις Μονάδων Υγείας, που ήδη έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται με κριτήριο το οικονομικό κόστος. Υπάρχει το παράδειγμα της Γαλλίας που καταργήθηκε μαιευτική κλινική γιατί δεν έπιανε το πλαφόν των 300 τοκετών το χρόνο. Οπως υπάρχει το παράδειγμα των Κέντρων Υγείας σε Νέα Μάκρη και Ραφήνα που καταργείται η νυχτερινή τους λειτουργία. Το βράδυ θα λειτουργεί ως Κέντρο Υγείας με το ίδιο προσωπικό, το πρώην νοσοκομείο του «Νταού Πεντέλης» που θα έχει στην ευθύνη του μια τεράστια περιοχή. Είναι πιο παραγωγική αυτή η λειτουργία από την άποψη του «κόστους» αλλά ταυτόχρονα αντίθετη με τις κοινωνικές ανάγκες.
«Δεν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί θέλουν να κλείσουν το Κέντρο Υγείας Νέας Μάκρης», λέει εργαζόμενος στο ΚΥ. «Πολλά ακούγονται και πολλά γράφονται. Τι θα ισχύσει τελικά, κανείς δεν το ξέρει. Λένε ότι μπορεί να γίνει παιδικός σταθμός λόγω του σημείου που βρίσκεται. Λένε ότι θα γίνει ιδιωτική κλινική. Λένε ότι το ΙΚΑ Ραφήνας νοικιάζει δύο κτίρια για να στεγαστεί, τα οποία πληρώνει 8.000»...

* * *

Ετσι έχει η κατάσταση σε Κέντρα Υγείας της Αττικής. Σε μια περίοδο, σε μια εποχή που υπάρχει πληθώρα εξειδικευμένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, τεχνικά μέσα, μηχανήματα, σε μια εποχή όπου η τεχνολογία και η επιστήμη έχουν κάνει άλματα και μπορούν να σώζουν ζωές από ασθένειες, κάτι που μπορεί να ήταν αδιανόητο πριν από μερικές δεκαετίες, ο λαός υποφέρει. Αντί όλες αυτές οι δυνατότητες να μετουσιώνονται σε ένα οργανωμένο, πλήρες, δημόσιο, δωρεάν σύστημα Υγείας, που περιλαμβάνει και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, για να καλύπτονται οι ανάγκες των εργατικών λαϊκών οικογενειών, η κατάσταση θυμίζει ...σκορποχώρι.

Μια κατάσταση που παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του ελλειπέστατου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα μέσα από τις περικοπές, την μείωση των κρατικών δαπανών για την Υγεία, τη συγχώνευση και το κλείσιμο υποκαταστημάτων του ΙΚΑ και δημόσιων νοσοκομείων.

Πηγή: 
Βαρνάβας όμορφος τόπος να μένεις, δύσκολος να ζεις..